“SORUN-SÖYLEYELİM…”
Dini, milli,
tarihi ve kültürel konularda öğrenmek
istediğiniz her şey… Sorularınız
Eğitimci-yazarımız Gazi MERT tarafından
cevaplandırılacak ve sitemizde sizin
istekleriniz doğrultusunda
yayımlanacaktır. İsminin açıklanmasını
istemeyenlerin ismi de gizli
tutulacaktır.
"S O R U L A R I N I Z I B E
K L İ Y O R U Z”
Sorularınız için:
e-posta adreslerimiz :
1.
g.mert33@hotmail.com
2.
anamurunsesi@hotmail.com
3.
anamurunsesi@gmail.com
Mektup
:Gazi
Mert. Güzelyurt mah.19 Mayıs Cad. No :
21 - ANAMUR
Cep
telefonu :
0 505 5911345
26.12.2009'da
www.anamurunsesi.com yazdı.
SORUN-SÖYLEYELİM-6
Ankara’dan sayın Rıza ERTÜRK soruyor:
SORU : Ben tarihi
filmleri çok seviyorum. Özellikle Mehter
takımında davulların ve köslerin
çalınması, savaş hazırlıkları, savaşa
giderken en önde bulunan bayrak ve tuğ
beni çok etkiliyor.
Çin filmlerinde de benzer tuğlara
rastlıyoruz.
İslam ülkelerinde çevrilen filmlerde de
tuğ var.
Benim merak ettiğim soru şu: Bu
savaşlarda hem bayrak, hem tuğ
bulunuyor.
Bayrağı biliyoruz.
Tuğ nedir? Bu bir dini ve milli alamet
ve işaret midir?
CEVAP:
Tuğ; Eski Türklerde
“Hanlık” alâmeti olarak
kullanılmıştır.
Önceleri dini merasimlerde kullanılmakta
iken sonradan hâkimiyet alameti olarak
kullanılmaya başlanmıştır.
Çinliler ibadet yerlerinde "Koruyucu
ruh" olarak tuğ kullanmışlardır.
Tuğ; Türklerde İslam’dan önce
kullanıldığı gibi İslamiyet’i kabul
ettikten sonra
da kullanılmıştır.
Osmanlılarda Tuğ'un apayrı bir yeri
vardır.
Osmanlılarda Tuğ; Hükümdarlık, vezirlik,
beylerbeylik, sancakbeylik alâmeti
olarak kullanılmıştı.
Tuğ;at kuyruğu kıllarından yapılırdı.
At kuyruğundan alınan çok sayıdaki
kıllar al renge boyandıktan sonra bunun
tepesine beyaz ve siyah renkte ince
kıllardan yapılan saçaklı başlık
konurdu.
Saçaklı başlığın üzerine de bakırdan
altın yaldızlı büyük bir top ve onun da
üzerine bir hilâl yerleştirilirdi.
Top; güneşi, Hilâl; ayı, at kılları da
güneşin ışınlarını temsil ederdi.
Tuğ , mızrak şeklinde bir sırığın ucunda
taşınırdı.
Hemen-hemen atla savaşan bütün ülkelerde
Tuğ'lara rastlanmaktadır.
Tuğlar, bayraklı ve bayraksız olmak
üzere 2 kısım olarak kullanılmıştı.
Tuğlu bayraklar tepelerinde tuğu bulunan
bayraklardır.
Tuğ; savaşlarda görüldüğü şekliyle
çıplak bir gönderden ibaret değildir.
Bunlar turuncu ve al renkli kumaşlardan
yapılmıştır.
Cengiz Han'ın beyaz tuğ kullandığı,
Çinlilerin sarı renkli tuğ kullandıkları
bilinmektedir.
Bayraksız tuğlar Osmanlılar tarafından
da kullanılmıştır.
Göktürk Türklerinin tuğlarının
başlıklarında filmlerde izlediğimiz
şekliyle kurt başı olup kağanların
Otağı'nın önüne dikilirdi.
Kırgızlar at veya öküz kuyruğu
bağladıkları Tuğlarına “Töpük”
demişlerdi.
Türkler, Çinliler ve o dönemde var olan
milletler mızraklarının uçlarına tuğlar
takarak savaşa giderlerdi.
Savaşlarda her komutan kendi rütbesine
göre ayrı şekil ve sayıda tuğ
kullanmışlardı.
Selçuklularda, Memluklularda,
Timurlularda, Akkoyunlularda ve
Osmanlılarda Tuğ'un çok önemli bir yeri
vardı.
Osmanlılarda Padişah Tuğuna “Tuğ-u
hümâyun” denirdi.
Osmanlılarda savaştan 60 gün önceden
Padişah Tuğ’ları uygun yerlere dikilir
ve bu Tuğ'lar savaş hazırlığı işareti
sayılırdı.
Padişah savaşa giderken Tuğ-u
hümayun’lar beraber götürülürdü.
Osmanlıların kullandığı diğer Tuğ’ları
16’ıncı yüzyılda baş tarafında bir
yıldızlı top ile üzerinde gümüş hilâl
bulunan bir sırığa ve topun alt kısmına
takılmış uzun ve boyalı at kıllarından
meydana gelmişti.
Tuğ; Mehter’lerde de görülmektedir.
Mehter’in tarihçesine göz atacak olursak
Türk’lerin milattan önce ordu’da takım
halinde müzik aletleri çaldıklarını
görürüz.
Sekizinci yüzyılda yazılan ilk Türk
belgesi olan Orhun kitabeleri, mehter’in
atası olarak kabul edilen TUĞ takımından
söz eder.
Kaşgarlı Mahmut’un on birinci yüz yılda
yazdığı Divân-ü Lugât-üt Türk’de;
Hakan’ın huzurunda mehter’an takımınca
nevbet vurulduğu anlatılır.
“Nevbet vurmak” mehter takımı
tarafından mehter müziği çalmak
demektir.
Türklerin diğer milletlerden ayrı,
kendine özgü bir müzik topluluğu
bulunmaktaydı.
Bu topluluğa “Mehterân”,
yaptıkları müziğe de “Mehter Müziği”
denilmekteydi.
“Bulut kükredi, vurdu nevbet TUĞ.
Şimşek çaktı, çekti Hâkan TUĞ’unu”
diyen Türkler iç Asya’dan Anadolu’ya
geleneklerini taşımışlar,egemenlik
simgesi davul, bayrak ve Tuğ töresi
Türk’ler aracılığıyla tüm İslam alemine
yayılmıştır.
Karahanlılardan; Selçuklulara,
İlhanlılardan; Memluklara ve Osmanlılara
nevbet geleneği hep devam etmiştir.
Kayı boyundan Osman beye Anadolu
Selçuklu Hükümdarı tarafından
bağımsızlık fermanıyla beraber hâkimiyet
sembolü olarak TUĞ ve DAVUL
gönderilmişti.
Soruda bahsettiğiniz tarihi filmlerde
Tuğ; tıpkı kös ve davul gibi askerleri
heyecanlandıran ve başarıya götüren bir
etken olarak yıllarca varlığını
korumuştur.
Hoşça kalınız.
Gazi
MERT
Eğitimci/Yazar
g.mert33@hotmail.com
_____________________________________________________________________________
"Anamur'un ve
Anamurluların Buluşma Adresi ve Gerçek
Sesi..."
ANAMUR'UN SESİ
|