17/04/2010 'da www.anamurunsesi.com
yazdı.
Çocukların yalan söylemesine yol açan
faktörler ve çözüm yolları...
Çocuklarda yalan önlenebilir!
Sözlüklerde yalan
kelimesinin karşılığı; 'doğru olmayan,
gerçeğe uymayan söz' olarak karşımıza
çıkar. Yalan; insanın hakikati saklayıp
bildiğinin ya da yaptığının tam aksini
ifade etmesidir.
Yalan, toplumda en çok yadırganan ve
ayıplanan ahlaki zaafların başında
geliyor olmasına karşın ne yazık ki
günlük hayat içerisinde en çok düşülen
ahlaki zayıflıkların da başında
gelmektedir. En küçüğünden en büyüğüne
kadar tüm söz ve davranışlar yalan
olarak değerlendirilmelidir.
17.04.2010 tarihinde
www.anamurunsesi.com
yazdı.
Çocukların yalan söylemesine yol açan
faktörler ve çözüm yolları...
Çocuklarda yalan önlenebilir!
Sözlüklerde yalan kelimesinin karşılığı;
'doğru olmayan, gerçeğe uymayan söz'
olarak karşımıza çıkar. Yalan; insanın
hakikati saklayıp bildiğinin ya da
yaptığının tam aksini ifade etmesidir.
Yalan, toplumda en çok yadırganan ve
ayıplanan ahlaki zaafların başında
geliyor olmasına karşın ne yazık ki
günlük hayat içerisinde en çok düşülen
ahlaki zayıflıkların da başında
gelmektedir. En küçüğünden en büyüğüne
kadar tüm söz ve davranışlar yalan
olarak değerlendirilmelidir.
Yalandan şaka olmaz!
Allah Resulü sallallahu aleyhi vesellem;
şaka niyetiyle bile olsa yalan
söylemenin asla kabul edilmeyeceğini
bildirmiştir. Ahlaki bir zafiyet olması
nedeniyle aileler, çocuklarının yalan
söylemesi karşısında kaygılanıp,
tedirgin olurlar. Çocukların yalan
söylemesine neler sebep oluyor, işte
bütün çerçevesiyle çocuklarımızı yalan
söylemeye iten sebepler ve çözüm
yolları...
5 yaş öncesi için endişeye gerek yok!
Çocuklar, beş yaş öncesinde gerçekle
hayali olanı birbirinden ayıramazlar, bu
ikisini birbiriyle karıştırırlar. Bu
dönemde ebeveynlerin; "Çocuğum yalan
söylüyor" diye kaygılanmasına gerek
yoktur. Bu geçici bir durumdur. Ancak,
çocuklar bu yaş sınırını geçtiği halde
yalan söylemeye devam eder gibi
görünürler. Asıl mesele bu dönemde,
çocuğu yalan söylemekten vazgeçirmektir.
Çocuklar
neden yalan söyler?
Rol kişiler yalan söylüyorsa...
Çocuk yalan söylemeyi çevresinden,
özellikle anne babasından öğrenir.
Hususen çocuğun model aldığı kişilerin
(ebeveyn, yakın akrabalar, arkadaşları
vs) yalan söylemesi çocuk üzerinde etki
yapar. Telefona baktırılıp, babası evde
olduğu halde çocuğa 'yok'
dedirttiriliyorsa, çocuk bazı durumlarda
yalan söylenebileceğini öğrenmiş olur.
Telefonla konuşan annesinin, hasta
olduğunu bahane etmesini duyan çocuk,
bazen yalan söylenebileceğini de
öğrenmiş olur. Ebeveyni gibi o da zor
zamanlarında yalana başvurur.
Çocuk,
özgüvenini geliştirememişse...
Yalan söylemek aslında güçsüzlüğün,
kendine güvenmemenin bir sonucudur.
Çocuğun -yanlış bile olsa- yaptığı
davranışın sorumluluğunu üstlenemeyip
yalan söylemesi, arkadaş grubu içinde
kabul görmek için yalan söylemesi, ilgi
çekmek için yalan söylemesi vs. tüm
bunlar temelde yalan söylemekle özgüven
eksikliği arasında bir ilişki olduğunu
ortaya koymaktadır. Kabahatini ya da
kusurlarını örtmek için yalan söyler.
Baskıcı ve otoriter ebeveyn
karşısında...
Aşırı otoriter ve baskıcı ailelerde
çocuk yalan söylemeyi bir çıkış olarak
görebilmektedir. Zira ebeveyn, çocuğun
yaptığı hatalara tahammül edemez ve
çocuğunun en küçük hatalarını dahi
cezalandırabilmektedir. Bu durumda
çocuk, cezadan kaçmak için yalan
söyleyebilmektedir. Ceza görmektense,
yalan söylemeyi daha fazla çıkarcı bulan
çocuk, kesin olarak yalana kaçacaktır.
Ebeveynin aşırı beklentide olması...
Bazı ailelerin çocuklarından aşırı
beklentileri olabiliyor. Çocuğunun
sınavlarda zayıf almasını bir ölüm-kalım
meselesi gibi gören ebeveyn düşünelim.
Sınavda zayıf alan bir öğrenci bunu
ailesine nasıl izah edecek? Elbette
yalan söyleyerek.
Neler
yapılabilir?
Çocuğun yalan söylemesiyle etkili bir
mücadele için öncelikle yalanın ne tür
bir şey olduğu bilinmelidir. Yalandan
çok, buna neden olan psikolojik
faktörler ele alınmalıdır. Küçük çocuğun
(sözde) yalanları ahlakı bir hata gibi
görülmemelidir. Böyle bir davranış
karşısında değer yargılarını anlatmak ya
da kızgınlıkla cezalandırmak yanlış
olur. Önceden çocuğa doğru söylemenin
övülmeye değer bir davranış olduğu
anlatılmalıdır.
İyi örnekler
olmalı!
Yetişkinler çocuğa iyi birer örnek
olmalı ve davranışlarında, çocuklarında
görmek istemedikleri hatalara yer
vermemelidirler. Patolojik yalan
karşısında hem psikolojik durum, hem de
eğitsel etkenler üzerinde durulması
gerekir.
Aşırı duygusal çocuğun kaygı ve
çekingenlik yüzünden yalan söylemesi
nedeniyle ona güven verilmeli, öfke ve
kınama tepkilerinden kaçınılmalıdır.
Oluşmuş bir yalan karşısında mücadele,
kötünün iyisini yapmaktan başka bir şey
değildir.
Aşırı kızgınlık, çocuğun yalanını
engellemek açısından olumsuz bir
davranıştır. Bu yolla yaratılan suçluluk
duygusu, çocuğu yalandan uzaklaştıracak
yerde, daha çok yaklaştırır. Genelde
yalan bir hata gibi görülür ve suçluluk
duygusu itirafla son bulur. Çocuğun
itiraf etmesine yardımcı olmalıdır.
Ancak çocuğu kendisi ve çevresiyle
barıştırmazsa, itirafın değeri yoktur.
Eylem, sözden
daha önemlidir!
Davranışınızın, konuşmaktan daha etkili
olacağını unutmayın. Toplumdaki herkes,
başta anne, baba ve öğretmenler yalan
söylemekten kaçınmalıdırlar. Çocuğun
çevresindeki kişiler ne kadar dürüst
olursa ise çocukta o kadar dürüst
olacaktır.
Çocukların yaptıkları hatalara karşı
anlayışlı olmaya çalışın. Hatalarının
karşılığını hemen cezalandırma yoluna
gitmeyin. Onu dinleyin ve açıklama
yapmasına imkân tanıyın.
Aşırı
beklentiden uzak durmak gerekir
Çocuklarınızın
arkadaşlarını tanımaya çalışın. Bazen
arkadaş, anne ve babadan daha etkilidir.
Çocuğunuzun arkadaşlarını evinize davet
ederek, yanlış davranışlar edinmesinin
önüne geçin.
Çocuklarınızdan asla yapamayacakları
beklentilerden uzak olun. Onların
yetenekleri doğrultusunda isteklerde
bulunun. Bunun için de çocuğunuzu
tanımaya çalışın.
Çocuğunuzun bedeni, zihni gücü, sosyal
ve duygusal özelliklerini gerçekçi bir
gözle tanımaya çalışın. Okul ödevlerini
yapıp yapmadığını, arkadaşları ile
ilişkilerini, televizyonda hangi
programları izlediğini, boş zamanlarında
neler yaptığını, nerelere gittiğini
öğrenin.
Dikkat!
Kısaca, yalancılık olayı çevresel
ilişkilerle birlikte ele alınmalıdır.
Önce çocukta yalancılığın gelişmesini
kolaylaştıran nedenlerin bulunması
gerekir. Sonra da aile çevresiyle
işbirliği yapılır, çocuğa doğruluğun
yararları, getireceği haz ve faydalar
elle tutulur biçimde öğretilmelidir.
http://www.milligazete.com.tr/haber/cocuklarda-yalan-onlenebilir-159439.htm
**********************************
"Anamur'un ve
Anamurluların Buluşma Adresi ve Gerçek
Sesi..."
ANAMUR'UN SESİ
Başa
Dön
